Literatuur
- Garnier, François, Le Langage de l'Image au Moyen Age, deel in de serie 'Grammaire des gestes', nr 2. (Editions Le Leopard d'Or), z.pl, zj. (gedrukt door: Mame Imprimeurs, Tours), dep.leg. 1989. [420 blz. ISBN 2.86377.081.0]. Hierin:
blz. 89-90:
"Se tirer la barbe". Duiding: "perplexité, tristesse, colère" (verslagenheid, droefheid, woede)
Wanneer een oude man zijn eigen lange baard vast heeft, dan wijst de lange baard op zijn ouderdom en wijsheid,
het vastpakken ervan op verwondering, nadenken en/of woede.
blz. 92:
"Tirer la barbe d'autrui. Vieillards luttant / se tirant la barbe". Duiding: "Comble de la sottise" (toppunt van zotheid):
blz. 94:
"Tirer la barbe d'un homme. corrélations / contextes mélioratifs". duiding: "donner un avertissement salutaire" (agressie, een heilzame waarschuwing geven)
"Tirer la barbe de Jésus-Christ". Duiding: mépriser Dieu. (God minachten).
blz. 93:
De (nagetekende) voorbeelden betreffen:
afb. 94: Apocalypse de Saint-Sever, midden 11e eeuw;
afb. 95: Kapiteel in Anzy le Duc, 12e eeuw;
afb. 96: Kapiteel in de Saint-Hilaire van Poitiers;
afb. 97: Bourges, versiering in een canon, 2e helft 12e eeuw;
afb. 98: Kapiteel in de Tour-porche van Saint-Benoît-sur-Loire, 11e eeuw;
afb. 99: Kapiteel in Notre-Dame-du-Port van Clermont-Ferrand, 12e eeuw;
afb. 100. Basel, 'Mépriser Dieu' gravure, Sebastian Brant: La Nef des fous, 1497. (originele titel: Das Narrenschiff)
- Aubert, Marcel & Marcel Pobé & Joseph Ganter; Jean Roubier (foto's), L'art monumental roman en France. Paris (Braun), 1955cop. [84 blz. + 271 afb. ISBN -] Hierin "Anzy-le-Duc (Saône et Loire)": afb.nr 51 (romaans kapiteel met twee mannen die elkaar bij de baard vastpakken)